เช็ดลิ้น พิทักษ์ฟันน้ำนม

เช็ดลิ้น พิทักษ์ฟันน้ำนม

ประเภทที่ส่งประกวด  Poster Presentation ด้าน HPH

หน่วยงาน            กลุ่มงานทันตกรรม 

ที่มาของปัญหา

            จากการลงไปให้ความรู้สอนทันตสุขภาพการดูแลสุขภาพช่องปากของทารกหลังคลอดทั้งในแผนกผู้ป่วยหลังคลอดที่ตึกเปี่ยมสุขและคลินิกเด็กพบว่าพ่อแม่ส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีความรู้การดูแลสุขภาพช่องปากของทารกแรกเกิด คุณแม่ส่วนใหญ่มักจะให้ความสนใจและดูแลสุขภาพช่องปากของลูก ก็ต่อเมื่อลูกเริ่มมีฟันขึ้น หรือมีปัญหาเกี่ยวกับฟัน เช่น ปวดฟัน เจ็บเหงือก แต่ที่จริงแล้ว การดูแลสุขภาพช่องภาพของลูก ควรจะเริ่มตั้งแต่ลูกแรกคลอดออกมา ถึงแม้ฟันจะยังไม่ขึ้นก็ตาม การที่ลูกกินนม  ทำให้ช่องปากของเด็กเริ่มใช้งาน ดังนั้นจึงต้องเช็ดทำความสะอาดช่องปากของลูกอย่างสม่ำเสมอหลังจากกินนม เพื่อไม่ให้เกิดการสะสมของเชื้อแบคทีเรีย และฝ้าบริเวณลิ้นได้

            ดังนั้นกลุ่มงานทันตกรรมโรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร์ จึงได้สอนการเช็ดทำความสะอาดช่องปากทารกหลังคลอดด้วยการสาธิตเป็นรูปภาพและมีคำอธิบายขั้นการปฏิบัติเป็น 2 ภาษา ได้แก่ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ

วิเคราะห์สาเหตุของปัญหา

            การดำเนินงานการให้ความรู้ทันตสุขภาพในกลุ่มหญิงหลังคลอดและคลินิกเด็ก สามารถวิเคราะห์ปัญหาดังนี้

1. ด้านเจ้าหน้าที่

- ขาดทักษะด้านการใช้ภาษาอังกฤษ

- ขาดการเก็บรวบรวมข้อมูลด้านการประเมินความรู้ก่อนและหลังการอบรม

2. ด้านสื่อการให้ความรู้ทันตสุขภาพวิธีการดูแลช่องปากของทารก

       - ขาดสื่อที่อธิบายวิธีการเช็ดทำความสะอาดช่องปากทารกที่เป็นแต่ละขั้นตอนอย่างละเอียด

วัตถุประสงค์

1. เพื่อลดอัตราการเกิดลิ้นเป็นฝ้าและลดอัตราฟันน้ำนมผุ

2. พ่อแม่และพี่เลี้ยงเด็กมีความรู้และให้ความสำคัญในเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากทารกแรกเกิด

กิจกรรมที่ดำเนินการ

1. ประชุมทีมงานนักอนามัยช่องปาก

2. วิเคราะห์หาสาเหตุ

3. ดำเนินการจัดทำสื่อและแบบทดสอบความรู้

4. นำสื่อและแบบทดสอบไปใช้

5. สรุปผล

ตัวชี้วัด

1. ร้อยละ 70 ของหญิงหลังคลอด ตึกเปี่ยมสุข ได้รับความรู้การเช็ดทำความสะอาดช่องปากในเด็กทารกแรกเกิด

2. พ่อแม่หรือพี่เลี้ยงเด็กใน Well Child clinic ได้รับความรู้การเช็ดทำความสะอาดช่องปากในเด็กอายุ 0 – 5 ปี

3. หญิงหลังคลอดได้ความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 70

4. พ่อแม่หรือพี่เลี้ยงเด็กได้ความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 70

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น

1. จำนวนหญิงหลังคลอดที่ได้รับความรู้การทำความสะอาดช่องปากในทารกแรกเกิด จำนวนร้อยละ70

2. จำนวนผู้รับบริการในคลินิกฉีดวัคซีนเด็ก (Well Child clinic) ได้รับความรู้เรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากในกลุ่มเด็กอายุ 0-5 ปี จำนวนร้อยละ 100

3. หญิงหลังคลอดได้ความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 81.33

4. พ่อแม่หรือพี่เลี้ยงเด็กได้ความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 85.12

ระยะเวลาการดำเนินงาน     เดือนพฤษภาคม-ปัจจุบัน

ปัญหาและอุปสรรค

1. กลุ่มหญิงหลังคลอด ที่ตึกเปี่ยมสุขในวันเสาร์-อาทิตย์ วันหยุดราชการ  และวันที่นักอนามัยช่องปากต้องลงไปดำเนินงานในโรงเรียนจะไม่ได้รับทันตสุขศึกษาการดูแลช่องปากของทารกแรกเกิด ทำให้ขาดข้อมูลหญิงหลังคลอดในกลุ่มดังกล่าว

2. หญิงหลังคลอดที่พักรักษาที่ตึกนวมินทร์และห้องพิเศษต่างๆ จะไม่ได้รับทันตสุขศึกษาการดูแลช่องปากของทารกแรกเกิด ทำให้ขาดข้อมูลหญิงหลังคลอดในกลุ่มดังกล่าว

3. ผู้รับบริการในคลินิกฉีดวัคซีนเด็ก (Well Child clinic) ไม่มารับบริการตามนัด ทำให้การติดตามผลในกลุ่มอายุ 0-5 ปี ขาดความต่อเนื่องไปด้วย

4. ผู้ปกครองและพี่เลี้ยงเด็กร้อยละ 48 มีความรู้ในเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากแต่ไม่สามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างต่อเนื่อง

โอกาสพัฒนาต่อเนื่อง

1. ขยายผลการดำเนินงานสู่ศูนย์สุขภาพชุมชนเมือง สี่มุมเมืองของเทศบาลเมืองนราธิวาส ให้มีการดำเนินงานให้ไปในแนวทางเดียวกันเพื่อลดอัตราการเกิดฟันน้ำนมผุในจังหวัดนราธิวาสต่อไป

2. ประสานงานกับกลุ่มงานเวชกรรมสังคม กายภาพบัด และสหวิชาชีพต่างๆ ดำเนินกิจกรรมเยี่ยมบ้านเพื่อติดตามและประเมินสุขภาพช่องปากของผู้รับบริการ